Omgaan met Moeilijke Emoties

Emoties kunnen behoorlijk overweldigend zijn. Zowel als je geconfronteerd wordt met de emoties van anderen, als met je eigen emoties. Je eerste reactie kan zijn dat je je verzet tegen wat zich in het Nu voordoet. Dat kun je doen door boos te worden, of je te verdedigen of dat je naderhand blijft hangen in je denken. In deze mindfulness oefening ontmantel je stap voor stap onbewuste patronen die je leven moeilijk maken. Je leert als het ware vrijheid ervaren onder moeilijke omstandigheden.

Mindfulness en Moeilijke Emoties

Hoe emoties onze kijk op het leven vertroebelen en hoe je daar mindful mee om kunt gaan.

"Wat de rups het einde noemt, noemt de rest van de wereld een vlinder." - Lao-Tse

Het 5 Stappen Plan

Herkennen - Herkennen wat er gebeurt
Ervaren - Het leven ervaren precies zoals het is
Onderzoeken - Je innerlijke ervaring met mildheid onderzoeken
Expressie - Je behoeften uiten
Loslaten- Stoppen met vastbijten in je gewoonte

1. Herkennen

Herkennen is zien wat er op dit moment in je innerlijke wereld gebeurt. Gebruik hiervoor je natuurlijke nieuwsgierigheid en ga niet analyseren waar je gevoelens door komen. Zoom in door jezelf de vragen te stellen:

Wat gebeurt er op dit moment in mijn gedachten?
Wat gebeurt er op dit moment met mijn emoties en gevoelens?
Wat gebeurt er op dit moment in mijn lichaam?

Roteer bewust je aandacht over deze gebieden. Het ene gebied zal gemakkelijker zijn dan het de andere. Vaak zullen je gedachten je eenvoudiger opslokken en is het moeilijk om bij je lichamelijke sensaties te blijven zoals bijvoorbeeld spierspanning, druk in je hoofd, hartkloppingen. Op andere momenten kan je lichaam weer zo gespannen zijn, dat je niet herkent dat het door een onderliggende overtuiging komt, bijvoorbeeld dat je de overtuiging 'dat je iets niet kan'.
Probeer ingesleten ideeën te laten gaan en stel je open om naar je lichaam en hart te luisteren.

2. Ervaren of Toestaan

Ervaren betekent je gedachten, emoties en lichamelijke sensaties toestaan er te zijn. Als je bijvoorbeeld weerstand voelt tegen onplezierige gevoelens wil je in eerste instantie misschien vooral dat ze weg gaan. Dit verzet tegen 'wat is' geeft onrust en stress.

Wat je ervaart is op zichzelf niet goed of slecht. Je gedachten en emoties zijn alleen een etiket dat je plakt op een bepaalde energetische reactie in je lichaam. Probeer je bewust te worden van je emoties, gedachten en gevoelens en observeer ze zonder er een waarde aan toe te kennen.

Het toestaan van wat zich hier en nu voordoet en er bewust bij blijven heeft op zichzelf al een helende werking. Het geeft je na enige tijd ook al een stuk meer ruimte om anders te kijken en reageren op de situatie. Je kunt dit 'erbij blijven' ook stimuleren door tegen je ervaring te fluisteren 'dit ook' of 'kom maar'.

3. Onderzoeken

Onderzoeken is een optionele stap voor ernstige of herhalende situaties. Bijvoorbeeld een echtscheiding, je baan kwijtraken, een levensbedreigende ziekte of terugkerende jaloezie. Je gevoelens worden dan keer op keer getriggerd waardoor bovenstaand stappen onvoldoende zijn.

Afdwalen, rusteloosheid en oordelen

Het is goed om te weten dat veel mensen een aantal problemen moeten overwinnen in deze stap. De oplossing is doorgaan en je aandacht keer op keer op een milde manier terugbrengen:

Afdwalen. Je gaat denken over wat de oorzaak is en wat je moet doen om je beter te voelen
Rusteloosheid. Je kunt niet goed in je lichaam blijven om te onderzoeken waar een emotie in je leeft.
Veroordelen. Je haat jezelf voor de gevoelens die je hebt.

Veiligheid bieden

Het belangrijkste ingrediënt bij deze stap is het bieden van veiligheid aan jezelf. Wat er ook in je opkomt, verwelkom het en onderdruk het niet. Als je je niet volledige openstelt voor wat je ervaart, kom je vaak niet door deze stap heen. Je moet een veilige basis vormen om echt in contact te komen met wat in je leeft. Zie je gevoelens als je kind dat in tranen thuiskomt na gepest te zijn op school. Om erachter te komen wat er is gebeurd en hoe je kind zich voelt, bied je eerst een open en zachte aandacht aan je kind. Benader deze stap met een vergelijkbare houding. Besef dat je overtuigingen en emoties je ervaringen zullen blijven sturen als je ze niet recht in de ogen kijkt.

Stel jezelf de volgende vragen

Wat is er mis?

Wat trekt mijn aandacht het meest?
Wat raakte me? Wat heeft me getriggerd?
Hoe gedraag ik me?

Wat gebeurt er nu met me?

Wat voel en denk ik?
Hoe ervaar ik dit in mijn lichaam?
Lossen mijn gevoelens, gedachten en gedrag mijn probleem op?
Maken ze het erger?
Hoe oud is dit gevoel en deze gedachtes? Waar ken ik ze van?

Welke overtuigingen heb ik over deze situatie?

Wat neem ik voor waar aan?

Wat wil dit gevoel van mij? Wat is mijn werkelijke behoefte?

4. Expressie (uiten)

In deze stap is het belangrijk dat je energie in beweging komt, zodat je je gevoelens verwerkt en je energie weer gaat stromen. Je vult je werkelijke behoeften in om je ervaring te transformeren. Transformatie is een innerlijk proces, je situatie hoeft er niet door te veranderen.

Expressie kan variëren van een eindje rennen of ademhalingsoefeningen om lichamelijke spanning te doorbreken. Of door van je af te schrijven of tekenen om je hoofd leeg te maken. Ook kun je bijvoorbeeld geborgenheid zoeken bij een ander.

Als je boos of verbitterd bent op een ander kun je ze vergeven voor wat ze je hebben aangedaan. Je vergeeft ze niet omdat jij gelijk hebt en zij fout zitten, maar omdat je begrijpt dat je jezelf iets laat aandoen zolang je reageert vanuit je oude overtuigingen.

5. Loslaten of non-identificatie

De voorgaande stappen leiden een non-identificatie of loslaten. Non-identificatie betekent dat je wie je bent niet verward met wat je ervaart. Je gaat beseffen dat je emoties 'ervaart' en dat je niet je emoties 'bent'. Als je je identificatie met dit 'kleine zelf' losser maakt, begin je open te staan en intuïtiever te handelen vanuit een dieper natuurlijk bewustzijn. Je hoeft in deze laatste stap helemaal niets te doen, je natuurlijke bewustzijn breekt spontaan vanuit zichzelf door. Je komt eenvoudig thuis in je natuurlijke bewustzijn.